Kodivaa

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
(Elekezwa kutoka Cote d'Ivoire)
République de Côte d'Ivoire
Republic of Côte d'Ivoire
Bendera ya Côte d'Ivoire Nembo ya Côte d'Ivoire
Bendera Nembo
Kaulimbiu ya taifa: Union - Discipline - Travail
(sw. Umoja, Nidhamu, Kazi)
Wimbo wa taifa: L'Abidjanaise
(sw. Wimbo wa Abidjan)
Lokeshen ya Côte d'Ivoire
Mji mkuu Yamoussoukro (rasmi)
Abidjan (hali halisi)
6°51′ N 5°18′ W
Mji mkubwa nchini Abidjan
Lugha rasmi Kifaransa
Serikali Jamhuri
Alassane Ouattara
Uhuru
Tarehe
7 Agosti 1960
Eneo
 - Jumla
 - Maji (%)
 
322,463 km² (ya 67)
1.4%
Idadi ya watu
 - 2023 kadirio
 - 2014 sensa
 - Msongamano wa watu
 
29,344,847 ¹ (ya 52)
22,671,331
91.1/km² (ya 139)
Fedha CFA franc (XOF)
Saa za eneo
 - Kiangazi (DST)
GMT (UTC+0)
haifuatwi (UTC+0)
Intaneti TLD .ci
Kodi ya simu +225

-


Abidjan ni mji mkubwa na muhimu zaidi kiuchumi wa Ivory Coast .

Côte d'Ivoire (tamka: kot divwar; kwa Kifaransa jina lina maana ya Pwani ya pembe za ndovu; kwa Kiingereza: Ivory Coast; kwa Kiswahili pia: Kodivaa) ni nchi ya Afrika ya Magharibi.

Imepakana na Liberia na Guinea upande wa magharibi, Mali na Burkina Faso kaskazini, Ghana mashariki na Ghuba ya Guinea ya Atlantiki upande wa kusini.

Historia[hariri | hariri chanzo]

Baada ya uhuru (7 Agosti 1960) iliwahi kuwa kati ya nchi tajiri zaidi za Afrika lakini tangu mwaka 2002 uchumi na hali ya maisha kwa jumla vimeharibika kutokana na vita vya wenyewe kwa wenyewe (2002-2011).

Ramani ya Côte d'Ivoire

Watu[hariri | hariri chanzo]

Wakazi walikadiriwa kuwa 29,344,847 mwaka 2023, lakini sensa ya mwaka huo ilihesabu idadi ndogo zaidi: 29,389,150.

Kabila kubwa ni lile la Waakan (38%). Asilimia 22% ni wahamiaji, hasa kutoka nchi jirani (Liberia, Burkina Faso na Guinea). Asilimia 4 wana asili tofauti, hasa Ufaransa, Lebanoni, Vietnam na Hispania.

Lugha zinazotumika kawaida ni 68, lakini lugha rasmi ni Kifaransa.

Upande wa dini, Uislamu una 42.5%, Ukristo 39.8% (Kanisa Katoliki peke yake 24.9%), dini asilia za Kiafrika 2.2% na dini nyingine 0.5%. Wasio na dini ni 12.6%

Tazama pia[hariri | hariri chanzo]

Marejeo[hariri | hariri chanzo]

  • Amin, Samir (1999), "Côte-d'Ivoire", Encyclopædia Universalis (kwa Kifaransa), Paris: Encyclopædia Universalis {{citation}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Amondji, Marcel (1986), Côte-d'Ivoire. Le P.D.C.I. et la vie politique de 1945 à 1985 (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-85802-631-9
  • Appiah, Kwame Anthony; Gates, Henry Louis, Jr., whr. (1999), Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience (kwa Kifaransa), New York: Basic Books, ISBN 0-465-00071-1, OCLC 41649745{{citation}}: CS1 maint: multiple names: editors list (link)
  • Asselain, Jean Charles; Mougel, François; Delfaud, Pierre; Guillaume, Pierre; Guillaume, Sylvie; Kinta, Jean Pierre (2000), Précis d'histoire européenne: XIXe–XXe siècle (kwa Kifaransa), Paris: Armand Colin, ISBN 2-200-26086-5, OCLC 35145674
  • Auzias, Dominique; Labourdette, Jean-Paul (2008). Côte d'Ivoire. Petit futé Country Guides (kwa French). Petit Futé. ISBN 9782746924086. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Baulin, Jacques (1982), La Politique intérieure d'Houphouet-Boigny (kwa Kifaransa), Paris: Eurafor Press, OCLC 9982529
  • Blanchard, Pierre (1818). Le Voyageur de la jeunesse dans les quatre parties du monde (kwa French) (toleo la 5th). Paris: Le Prieur. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Bédié, Henri Konan; Laurent, Éric (1999), Les chemins de ma vie: entretiens avec Éric Laurent (kwa Kifaransa), Paris: Plon, ISBN 2-259-19060-X, OCLC 43895424
  • Boahen, A. Adu (1989), Histoire générale de l'Afrique: Volume 7, l'Afrique sous domination coloniale 1880–1935 (kwa Kifaransa), Paris: Présence Africaine, UNESCO, ISBN 2-7087-0519-9
  • Borremans, Raymond (1986–2004), Le grand dictionnaire encyclopédique de la Côte d’Ivoire (kwa Kifaransa), juz. VI, Abidjan: Nouvelles Editions africaines, ISBN 2-7236-0733-X
  • Kigezo:Cite encyclopaedia
  • David, Philippe (2000). La Côte d'Ivoire (kwa French) (toleo la KARTHALA Editions, 2009). Paris: Méridiens. ISBN 9782811101961. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Diabaté, Henriette; Kodjo, Léonard; Bamba, Sékou (1991), Les chemins de ma vie: entretiens avec Éric Laurent (kwa Kifaransa), Abidjan: Ivoire Média, OCLC 29185113
  • Dégni-Ségui, René (2002), Droit administratif général: l'organisation administrative (kwa Kifaransa) (toleo la 3rd), Abidjan: CEDA, ISBN 2-86394-475-4, OCLC 53482423
  • Désalmand, Paul; Konan-Dauré, N'Guessan (2005), Histoire de l'éducation en Côte d’Ivoire: de la Conférence de Brazzaville à 1984 (kwa Kifaransa), Abidjan: CERAP, ISBN 978-2-915352-01-6, OCLC 10724568
  • Diégou, Bailly (2000), La Réinstauration du multipartisme en Côte d’Ivoire: ou la double mort d’Houphouët-Boigny (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-7384-2349-3
  • Kigezo:Cite encyclopaedia
  • Ekanza, Simon Pierre (2005), L’Afrique au temps des Blancs (1880–1935) (kwa Kifaransa), Abidjan: CERAP, ISBN 2-915352-09-7
  • Ekanza, Simon Pierre (2006), Côte d’Ivoire: Terre de convergence et d’accueil (XVe–XIXe siècles) (kwa Kifaransa), Abidjan: Éditions CERAP, ISBN 2-915352-22-4, OCLC 70242387
  • Ellenbogen, Alice (2002), La succession d'Houphouët-Boigny: entre tribalisme et démocratie (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-7475-2950-9, OCLC 62407712
  • Garrier, Claude (2006), Forêt et institutions ivoiriennes: la forêt miroir des politiques (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-296-02655-9, OCLC 85336182
  • Garrier, Claude (2006), L'exploitation coloniale des forêts de Côte d’Ivoire: une spoliation institutionnalisée (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-7475-9866-7
  • Garrier, Claude (2007), Côte d’Ivoire et zone OHADA: gestion immobilière et droit foncier urbain (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-296-04169-8, OCLC 191732681
  • Gbagbo, Laurent (1983), Côte-d'Ivoire: pour une alternative démocratique (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-85802-303-4, OCLC 11345813
  • Gnahoua, Ange Ralph (2006), La crise du système ivoirien: aspects politiques et juridiques (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-296-00425-3, OCLC 67609894
  • Goba, Arsène Ouegui (2000), Côte d'Ivoire: Quelle issue pour la transition? (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-7384-9483-8, OCLC 216694298
  • Gonnin, Gilbert; Allou, René Kouamé (2006), Initiation à l'économie des pays en voie de développement (kwa Kifaransa), Abidjan: CERAP, ISBN 2-915352-30-5, OCLC 144686149
  • Handloff, Robert Earl (ed.) (1991), Ivory Coast: A Country Study, Library of Congress Country Studies, Washington: U.S. GPO, ISBN 0-16-030978-6, OCLC 21336559 {{citation}}: |first= has generic name (help)
  • Hauhouot, Antoine Asseypo (2002), Développement, amenagement, régionalisation en Côte d'Ivoire (kwa Kifaransa), Abidjan: Editions universitaires de Côte d'Ivoire, ISBN 2-84515-020-2, OCLC 56179194
  • Kigezo:Cite encyclopaedia
  • Jessup, John E. (1998), An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945–1996, Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group, ISBN 0-313-28112-2, OCLC 37742322
  • Kipré, Pierre (1992), Histoire de la Côte d'Ivoire (kwa Kifaransa), Abidjan: Editions AMI, OCLC 33233462
  • Koné, Amadou (2003), Houphouët-Boigny et la crise ivoirienne (kwa Kifaransa), Paris: Karthala, ISBN 2-84586-368-3, OCLC 52772495
  • Koulibaly, Mamadou (2003), La guerre de la France contre la Côte d'Ivoire (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-7475-5367-1, OCLC 53961576
  • Lea, David; Rowe, Annamarie (2001). "Côte d'Ivoire". A Political Chronology of Africa. Political Chronologies of the World. Juz. 4. Taylor & Francis. ISBN 9781857431162. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Lipski, John M. (2005). A History of Afro-Hispanic Language: Five Centuries, Five Continents. Cambridge University Press. ISBN 9780521822657. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Lisette, Gabriel (1983), Le Combat du Rassemblement Démocratique Africain pour la décolonisation pacifique de l'Afrique Noire (kwa Kifaransa), Paris: Présence Africaine, ISBN 2-7087-0421-4, OCLC 10765611
  • Loucou, Jean Noël (2007), Côte d’Ivoire: les résistances à la conquête coloniale (kwa Kifaransa), Abidjan: CERAP, ISBN 2-915352-31-3, OCLC 234202640
  • Ministry of Economy and Finances of the Republic of Côte d'Ivoire (2007), La Côte d'Ivoire en chiffres (kwa Kifaransa), Abidjan: Dialogue Production, OCLC 173763995
  • Miran, Marie (2006), Islam, histoire et modernité en Côte d’Ivoire (kwa Kifaransa), Paris: Karthala, ISBN 2-84586-776-X, OCLC 70712775
  • Mundt, Robert J. (1997), "Côte d'Ivoire: Continuity and Change in a Semi-Democracy", katika John F. Clark and David Gardinier (mhr.), Political Reform in Francophone Africa, Boulder: Westview Press, ISBN 0-8133-2785-7, OCLC 35318507
  • Plée, Victorine François (1868). "Côte des Dents où d'Ivoire". Peinture géographique du monde moderne: suivant l'ordre dans lequel il a été reconnu et decouvert (kwa French). Paris: Pigoreau. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Rougerie, Gabriel (1978), L'Encyclopédie générale de la Côte d'Ivoire (kwa Kifaransa), Abidjan: Nouvelles publishers africaines, ISBN 2-7236-0542-6, OCLC 5727980
  • Sauvy, Jean (1968), Initiation à l'économie des pays en voie de développement (kwa Kifaransa), Paris: Institut international d'Administration publique, ISBN 2-84515-020-2, OCLC 4502227
  • Thomas, Yves (1995), "Pays du monde: Côte-d'Ivoire: 1990–1994", Mémoires du XXe siècle: Dictionnaire de France (kwa Kifaransa), Paris: Société générale d'édition et de diffusion, ISBN 2-84248-041-4, OCLC 41524503
  • Thornton, John K. (1996). "The African background to American colonization". Katika Engerman, Stanley L.; Gallman, Robert E. (whr.). The Cambridge Economic History of the United States. Juz. 1. Cambridge University Press. ISBN 9780521394420. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Garrier, Claude (2005), Le millefeuille ivoirien: un héritage de contraintes (kwa Kifaransa), Paris: Harmattan, ISBN 2-7475-9866-7, OCLC 62895346
  • Touré, Saliou (1996), L'ivoirité ou l'esprit du nouveau contrat social du Président Henri Konan Bédié (kwa Kifaransa), Abidjan: Presses Universitaires de Côte d'Ivoire, ISBN 2-7166-0392-8, OCLC 40641392
  • Vaissète, Jean Joseph (1755). Géographie historique, ecclesiastique et civile (kwa French). Juz. 11. Paris: chez Desaint & Saillant, J.-T. Herissant, J. Barois. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Walckenaer, Charles-Athanase (1827). Histoire générale des voyages ou Nouvelle collection des relations de voyages par mer et par terre (kwa French). Juz. 8. Paris: Lefèvre. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Wodié, Francis (1996), Institutions politiques et droit constitutionnel en Côte d’Ivoire (kwa Kifaransa), Abidjan: Presses Universitaires de Côte d'Ivoire, ISBN 2-7166-0389-8, OCLC 37979208

Viungo vya nje[hariri | hariri chanzo]

WikiMedia Commons
WikiMedia Commons

Serikali

Habari

Overviews

Biashara

Orodha

Utalii

Mengineyo


Nchi za Afrika Bara la Afrika
Afrika ya Kati (Jamhuri ya) | Afrika Kusini | Algeria | Angola | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Cabo Verde | Chad | Cote d'Ivoire | Eritrea | Eswatini | Ethiopia | Gabon | Gambia | Ghana | Guinea | Guinea Bisau | Guinea ya Ikweta | Jibuti | Kamerun | Kenya | Komori | Kongo (Jamhuri ya) | Kongo (Jamhuri ya Kidemokrasia ya) | Lesotho | Liberia | Libya | Madagaska | Malawi | Mali | Misri | Morisi (Visiwa vya) | Mauritania | Moroko | Msumbiji | Namibia | Niger | Nigeria | Rwanda | Sahara ya Magharibi | Sao Tome na Principe | Senegal | Shelisheli | Sierra Leone | Somalia | Sudan | Sudan Kusini | Tanzania | Togo | Tunisia | Uganda | Zambia | Zimbabwe
Maeneo ya Afrika ambayo ni sehemu za nchi nje ya Afrika
Hispania: Kanari · Ceuta · Melilla | Italia: Pantelleria · Pelagie | Ufaransa: Mayotte · Réunion | Uingereza: · St. Helena · Diego Garcia | Ureno: Madeira
Makala hii kuhusu maeneo ya Afrika bado ni mbegu.
Je unajua kitu kuhusu Kodivaa kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni?
Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.